Dlaczego zniknął hobbit z Flores? Odpowiedź znaleziono w jaskini i zębach karłowatego słonia

12 godz. temu

Homo floresiensis, zwany hobbitem z Flores, to jeden z wielu gatunków człowieka, które żyły na Ziemi i nie przetrwały do dni dzisiejszego. Był jednym z ostatnich żyjących kuzynów Homo sapiens. Gatunek przez ponad milion lat żył z izolacji na wulkanicznej wyspie Flores w dzisiejszej Indonezji, aż przed 50 000 laty nagle zniknął. Nagłe zniknięcie hobbita wciąż budzi spory wśród naukowców, którzy nie mogą znaleźć jednoznacznej przyczyn wymarcia gatunku. Indonezyjsko-australijski zespół naukowy właśnie zaproponował rozwiązanie zagadki, a wyniki swoich prac opublikował na łamach Nature Communications Earth & Environment.



Wybuchy wulkanów przyczyniły się do epidemii Czarnej Śmierci

5 grudnia 2025, 11:10

Martin Bauch z Instytutu Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza oraz Ulf Büntgen z University of Cambridge uważają, że do pandemii Czarnej Śmierci, która w połowie XIV wieku mogła zabić nawet połowę populacji Europy, przyczynił się... wybuch wulkanu w tropikach. Wyniki swoich badań naukowcy opisali na łamach Nature Communications. Earth & Environment.Wielka pandemia, jedna z największych w historii ludzkości, rozpoczęła się w Europie 1347 roku.


Psychoterapia oparta na dowodach - co mówią badania naukowe?

3 grudnia 2025, 17:17

Przez dziesięciolecia psychoterapia była postrzegana jako dziedzina bardziej związana ze sztuką niż z nauką. Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Współczesna psychoterapia opiera się na solidnych podstawach naukowych, a jej skuteczność jest potwierdzona tysiącami badań klinicznych. Zrozumienie, co działa w terapii i dlaczego, pozwala zarówno specjalistom, jak i pacjentom podejmować świadome decyzje o wyborze odpowiedniej formy pomocy.


Anakondy – prehistoryczne giganty we współczesnym świecie

3 grudnia 2025, 09:05

W przeszłości po Ziemi chodziły liczne gatunki wielkich zwierząt. W środkowym i górnym miocenie (12,4–5,3 milionów lat temu), gdy klimat był znacznie cieplejszy, a rozległe obszary podmokłe zapewniały obfitość pożywienia, istniały 12-metrowe kajmany czy słodkowodne żółwie o długości przekraczającej 3 metry. Wszystkie te gatunki wyginęły. Ale nie anakondy. One oparły się trendowi zmniejszania rozmiarów ciała i prehistoryczne giganty wciąż można spotkać w ich środowisku naturalnym.


Pięć epok ludzkiego mózgu. Uczeni zidentyfikowali cztery punkty zwrotne w naszym życiu

28 listopada 2025, 11:58

Ludzki mózg przechodzi cztery poważne zmiany strukturalne, które wyznaczają pięć głównych epok jego życia, poinformowali naukowcy z University of Cambridge i University of Pittsburgh. Zmiany te służą różnym sposobom myślenia, dorastania, dojrzewania i ostatecznego schyłku. Badacze zauważyli je na obrazach z rezonansu magnetycznego z dyfuzją (DWI), wykonanych u 3802 osób w wieku od 0 do 90 lat.


Kobiety i dzieci zjedzone przez pobratymców. Ofiary zostały starannie wybrane

24 listopada 2025, 13:24

Kości neandertalczyków znalezione w Troisième caverne de Goyet w Belgii należały do kobiet i dzieci zjedzonych przez przedstawicieli swojego gatunku, stwierdzili badacze. W belgijskiej jaskini odkryto największy na północy Europy zestaw noszących ślady modyfikacji szczątków neandertalczyków. Dotychczas stopień fragmentacji kości uniemożliwiał przeprowadzenie szczegółowych badań. Dopiero teraz specjaliści wykorzystali analizy paleogenetyczne, izotopowe, morfometryczne i strukturalne, które pozwoliły im na stworzenie profilu biologicznego ofiar.


Milion dolarów za rozszyfrowanie ostatniej części Kryptosa z siedziby CIA. To jednak nie koniec.

24 listopada 2025, 11:31

Anonimowy kupiec zapłacił niemal milion dolarów za informacje pozwalające na odczytanie ostatniej części tekstu umieszczonego na Kryptosie, rzeźbie stojącej na dziedzińcu siedziby CIA w Langley. Rzeźba jest dziełem Jima Sanborna, którzy podczas jej tworzenia współpracował z Edem Scheidtem, emerytowanym szefem biura komunikacji CIA. Kryptos zawiera cztery zaszyfrowane teksty. Trzy z nich (K1-K3) zostały już odczytane, z czwartym (K4) zaś do dzisiaj zmagają się amatorzy i specjaliści z całego świata. Niedawno w Bostonie zorganizowano aukcję, a jej zwycięzca zapłacił 963 000 USD za spotkanie z Sanbornem, który przekaże mu całe swoje archiwum dotyczące Kryptosa. To jednak nie koniec zagadek.


Wiemy, skąd pochodziła planeta, która zderzyła się z Ziemią i dzięki której powstał Księżyc

24 listopada 2025, 10:00

Około 4,5 miliarda lat temu, w młodą proto-Ziemię uderzyła Theia, planeta wielkości Marsa. To był niezwykle istotny moment w historii naszej planety. W wyniku zderzenia doszło do zmiany orbity Ziemi, a ze szczątków powstałych po zderzeniu uformował się Księżyc. Mógł on powstać w ciągu zaledwie kilku godzin. Theia zaś uległa całkowitemu zniszczeniu. Jej ślady pozostały jednak w Ziemi i Księżycu. Na łamach Science naukowcy w USA, Francji i Niemiec opisali właśnie prawdopodobny skład Thei, a co za tym idzie, jej prawdopodobne pochodzenie.


Nadciśnienie uszkadza mózg zanim jeszcze wzrośnie ciśnienie krwi

21 listopada 2025, 12:06

Nadciśnienie to jeden z głównych czynników chorób i zgonów w krajach wysoko rozwiniętych. W Polsce zmaga się z nim około 11 milionów Polaków. Dotyka ono 0,4% dzieci i 35,2% osób dorosłych. Nie wszyscy z nich zdają sobie sprawę z problemu. A może on być bardziej poważny, niż się uważa. Naukowcy z Weill Cornell Medicine donieśli, że nadciśnienie wpływa negatywnie na naczynia krwionośne mózgu, neurony i istotę białą, a wpływ ten jest widoczny na długo zanim choroba wywołuje mierzalne zmiany ciśnienia krwi.


Nowojorscy uczeni odwrócili proces odrzucenia świńskiej nerki przeszczepionej człowiekowi

19 listopada 2025, 09:55

Medycyna na całym świecie ma problem z niedostateczną liczbą dawców organów. By temu zaradzić od dłuższego czasu prowadzi się – z większymi lub mniejszymi sukcesami – prace nad ksenotransplantacją, czyli przeszczepianiem organów od innych gatunków zwierząt. Wykorzystuje się w tym celu świnie. Zwierzęta są poddawane genetycznym modyfikacjom, których celem jest powstrzymanie układu odpornościowego dawcy przed rozpoznaniem organu jako obcego, zaatakowanie go i odrzucenie przeszczepu. Mimo tych modyfikacji organizm człowieka nadal może zaatakować i odrzucić organ.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy